KONYA'DA YATAN PEYGAMBERLER VE EVLİYALAR

 

KONYA’DA YATAN PEYGAMBERLER VE EVLİYALAR

 

 SELÇUK ES

 

Anadolu’muzun toprakları üzerinde, yurdun her şehir, kasaba ve köyünde hayatta oldukları zaman tanınmış veya tanınmamış, fakat kerameti, ilmi ve irfanı ile bugün adeta efsaneleşmiş hale gelmiş herhangi bir mucizesinden ötürü sözü edile gelen binlerce “Evliya” dediğimiz şahısların mezarlarına, türbelerine tesadüf etmek her gün için mevcuttur.

Konya’mız bu hususta İstanbul’dan sonra başta gelen şehirlerdendir. Bugün vilâyet sınırlan içerisinde yatan Evliya olmuş, tanınmış şahısların isimlerini ayrı ayrı tespit edip listeler halinde çıkarmaya girişecek olursak mevcut isimlerin bin rakamının üzerini çoktan aştığını görürüz. Biz bu kitapçığımızda ancak Konya Şehri Belediye sınırları içerisindeki isimleri tespit edilebilmen Peygamberler ile Velilerden daha geniş çapta kadın ve erkek dahil Evliyalardan söz edeceğiz. Bunların isimleriyle bazılarının halen mezarlarının bulundukları yerleri de göstermeye çalışacağım. Hayatları hakkında bilgi ise maalesef bir çokları tesbit olunamamakla beraber, tesbit olunanlar da hergün Konya “Şehir Postası”nda seri halinde çıkarmakta olduğum ve ilerde (Konya Ansiklopedisi) ismi altında çıkaracağım KONYA BÜYÜKLERİ yazılarımdan takip edebilirler.

Bugün Konya’da yatan (Peygamberler ve Evliyalar) m isimlerini Sayın Ord. Prof. Dr. A. Süheyl Ünver’in İstanbul’da çıkan (Türk Folklor Araştırmaları) Dergisinin Aralık/1956 yılında çıkan 89.cu sayısının 1417. sahifesinde (Konya’da Evliya Sayımı) yazısından, Konya Sultan Selim Camii Baş İmamı merhum kayın pederim Abdurrahman Şükrü Özaydın’ın kitapları arasında bulduğum el yazması bir risale ile, halen hayatta bulunan yaşı seksenin üzerinde olan emekli öğretmen ve gazeteci Sayın İbrahim Aczi Kendi’nin bizzat yanındaki risaleden bana yazdırdığı yazıları birbirleriyle karşılaştırmak suretile meydana getirmiş bulunuyorum. Sayın Prof. Ünver (Konya’da Evliya Sayımı) yazısını kendisine bizzat Galip Kemali Söylemezoğlu’nun hediye ettiği ve isimleri aşağıda yazılı şahısların hazırladığı bir eserden aldığını belirtmektedir ki bu eserde Galip Kemali Söylemezoğlu’nun babası merhum Konya Valisi Ali Kemali Paşa’nın Konya’da bulunduğu sırada kendisine hediye edildiği büyük ihtimal dahilindedir. Bu eseri yazan şahıslar ise şunlardır:

1 – Bendei Hazreti Mevlâna Sertarik Mehmet Fehmi Dede.

2 – Bendei Hazreti Müşârünileyh Ser Tabbah Mehmet Nesip Dede.

3.- Bendei Hazreti Müşârünileyh Türbedar Safayi Ali Dede.

4 – Bendei Hazreti Müşârünileyh Türbedar Hazreti Şemsi Ahmet Dede.

5 – Bendei Hazreti Müşârünileyh Ser nâyî Hasip Dede.

6 – Harrehül Müzbih Osman’ül Hamdi El Sillevi.

5/Şevval/1312 tarihini taşıyan risaleden alınmıştır.^Ayrıca Konya Müzesi Kitaplığında 2188-12-443 C: 3-8 numarada kayıtlı bulunan (Haza Mecmuai Enbiyayı izam ve Evliyayı Kiram..) eserile de karşılaştırmadığını bildirmektedir. Az evvel A. Şükrü Özaydın’a ait olduğunu bildirdiğim risalede Türbede mevcut bu risaleden kopye edilmiş bulunulduğu ihtimal dahilindedir, zira merhum yirmiyedi sene Türbeler kapanıncaya kadar bura camisinin imamlığını yapmıştı. Sayın İbrahim Aczi Bey’in yazdırdığı isimler de aynen bunları tutmaktadır.

Şu önemli noktayı da arz edeyim, bunlardan başka Ricâlullah ve Enbiyaullahdan çok kimseler Konya’da gömülü olup ismi şerifleri bilinmediğinden burada zikredilmedi. Burada isimleri geçen Peygamberlerin tamamen Konya’da yattıkları yine meçhulümüz olmakla beraber onların namına dikilmiş bir anıtın (yani herhangi bir şekilde yapılan mezarın) bu Peygamberlere izafe edilmesile burada yatır vaziyette gösterilmiş olması da ihtimal dahilindedir. Bu kabirlerde bugün için tamamen meçhulümüzdür.

Müze kütüphanesindeki mecmuada 335 Evliya ismi vardır. Sayın Ünver’in elindeki risalede 355 isim yazılı olduğunu bildiriyor, bendeki ve İbrahim Aczi Kendi’nin risalelerinde 329-335 arasındadır. Bunların hepsini bir araya getirerek Alfabetik sıraya göre bir ayırım yaptım, aynı isimleri çıkarmış, noksanları ilâve etmek suretile tam 379 Evliya ismi tesbit ve meydana gelmiştir.

Bu düzende belki ufak değişimlerle bir şahıs iki defa gösterilmiş ise şimdiden özür dilerim.

İsimlerini sunacağım birçok Evliyaullahın maalesef mezarları tesbit olunamamıştır, tesbit olunmasına da imkân yoktur, imkân yoktur diyorum, çünkü meşhur seyyah ve mütefekkir Fransız Sefareti Başkâtibi Mösyü C. Huart (Dönen Dervişler Şehri) eserinde 1895 yılında Konya’ya geldiği zaman gözüne ilk çarpan manzara şehrin çok harap vaziyette oluşu, kerpiç yapılı, toprak örtülü binaların yanında bir çok kabristanlar bulunduğunu ve bu kabristanlarda dikili olan taşların hemen, hemen hepsinin yazısız alelade taşları teşkil ettiğini, bazı kabristanlar içerisinde tesadüf ettiği türbelerin de kitabeleri bulunmadığından kime ait olduğu bilinmemekle zamanla ortadan kalkmaya mahkûm olduğu belirtilmektedir.

Konya Şehir Postası Gazetesindeki yazı serimizde isimleri geçen birçok şahısların içerisinde Evliya denilecek mertebeye yükselmiş kimseler mevcut olup burada isimlerinin geçmemesi de ayrıca düşünülecek konuyu teşkil eder.

Konya’mızda yakın zamana kadar mevcut olup bugün, varlıkları birkaç adede düşen kabristanlara ait eski bir bilgiyi de Sayın İbrahim Aczi Bey’in (Konyalı Âşık Şem’i Konuşuyor) eserinin 79.cu sahifesinden alarak aynen bildireceğim. Burada otuz beş kabristan isminden bahsediliyor ki mevcut olanlarla olmayanları, kalkmış mezarlıkların şimdi yerinde ne bulunduğunu tanıtmaya çalışacağım. Koca Aşık Şem’i yıllarca evvel şehrin o günkü acıklı haline bakmış bir koşmasında İbrahim Aczi Bey’in de belirttiği gibi şu acı mısraları terennüm etmiştir:

“Nettin ey bivefâ Hakanların nerede?

Bunca dilberler, bunca can, cananların nerde

Kamu hak ile yeksan o tenler yalan olmuş.

Göster bana acep senin imkânların nerde?”

demektedir. Şimdi Şem’i’nin zamanındaki kabristanlarla bunlardan hangileri mevcut olduğunu gözden geçirelim:

 

KONYA’DAKİ KABRİSTANLAR

Kabristanın Adı Bugünkü Yeri
Şeh Sadrettin MezarlığıBugünkü Askerî Hastahane ve Kara Yollan Lokal Bahçesi.
Turgut Bey MezarlığıKarayolları Lokal Parkı güney karşısı
Yüksek MezarlığıTicaret Lisesi ve Kolej binası inşaatı yeri.
Dursun Fakı MezarlığıTahir Paşa Camii bahçesi ve yol.
Aksinne MezarlığıEv ve Bahçe.
Miski Emir MezarlığıNur Palas binası ve günbatısı
Gedikler MezarlığıEski At Pazarı ve Ağaç Pazarı yeri.
Yağlı Taş MezarlığıHakimiyet Milliye Okulu yeri ve gün batısındaki Emniyet ve Rahim Ağa Hanı.
Emirler MezarlığıNecati Bey İlkokulu, Baruthane Hali
Şahitler MezarlığıGaraj Caddesi Büyük Otel ve civarı.
Garipler MezarlığıYeni Pazar yeri.
Şehitler MezarlığıAnıt civarı Belediye Evlerinin bulunduğu ada.
Pisili Sultan MezarlığıBelediye Şehirlerarası Garajı ve sıra dükkanlar.
Sarı Yakup MezarlığıHalen mevcut olup cenaze gömülmez. Garaj güneyi.
Hacı Fettah MezarlığıHalen mevcuttur, cenaze gömülür.
Yunusoğlu KabristanıYeri Yunusoğlu Mahallesinde olup evler yapılmıştır.
Parmak Kapu MezarlığıÜçlerin güney batısında olup evler yapıldı.
Üçler KabristanıMevlâna Türbesi güneyi olup mevcuttur.
Zindankale MezarlığıYeni Muhacir Pazar yeri.
Türbe HatiresiMüze avlusu.
Sultan Selim HatiresiSultan Selim Camii ile Müze arası yolu.
Ak Mescit MezarlığıKısmen yol ve evler.
İplikçi MezarlığıZiraat Bankası ve kısmen yol.
İç Karaman Mezarlığıİnce Minare civarı, evler ve kısmen yol.
Hatip Sultan (Aşmalı Cami) MezarlığıBahçe halinde mevcut olup cenaze gömülmez.
Şerafettin MezarlığıPark ve kısmen yol.
Şemsi Tebrizi MezarlığıPark olmuştur.
Musalla MezarlığıHalâ mevcuttur.
Şeyh Hasan MezarlığıBorsa Binası ve Verem Hastanesi
Garipler MezarlığıMahalle olmuştur.
Uluırmak MezarlığıHâlâ mevcuttur.
Yediler MezarlığıEski Şekerbank yeri, Konak Oteli arkası.
Karatay MezarlığıAdliye Sarayı, Yol.
Sedirler Yediler MezarlığıHalen mevcuttur.
Hoca Fakı MezarlığıBağ-tarla ve kısmen yol.
Selçuk HatiresiAlâaddin Camii kuzeyi, mevcut olup cenaze gömülmez.

Konya’daki bir asır evvelinden bugüne kadar mevcut veya kaldırılmış kabristanları gözden geçirdik şimdi Konya’da yattıkları söylenen ve isimleri bildirilen Peygamberler ile yattıkları kabristanları göstermeye çalışalım:

KONYA’DA YATAN PEYGAMBERLER

Peygamberlerin  İsmiYattıktan rivayet olunan Kabristanlar
1- İklis Peygamber
2- Merih Peygamber
3- Çağdun veya (Çukudvan) Peygamber
4- Mihran Peygamber
Bu dört Peygamber Musalla Kurbinde (Yakınında) yatmaktadır deniliyor.
1- Hamun Peygamber
2- Salih Peygamber
Bu iki Peygamber Yeni Kale Kapusu Kabristanında yattıkları bildirilmekte olup, bugün burada Kibrit Apartmanından Doğumevi sahasına kadar uzanan yol ve evler vardır.
3 PeygamberSarı Yakup Sultan kurbinde medfun olup isimleri meçhulümüzdür.
3 PeygamberSultan Kurbi (Sultan Alâaddin Camii) civarında üç Peygamber gösteriliyor, fakat isimleri meçhuldür.
1 PeygamberŞehitler mevkiindedir (Bugünkü yeri garaj caddesi Büyük Otelin olduğu ada) Peygamberin ismi meçhul.
1 PeygamberHisar Önü kurbinde (Atatürk Anıdının güney kısmı, Ticaret Lisesi karşısı) Peygamberin ismi meçhul.

Yukarıdaki kayda göre Konya’da yatan Peygamberler toplamı şöyledir:
İsimleri bilinen Peygamberler……….6
isimleri meçhul olanlar ……………….8
Toplam.…………………………………14
Konya’da yatan Peygamberlerden sonra Evliyaların isimleri üzerine sıralamak icab edersede burada bilhassa lâkapları, yani unvanları ile alfabetik sıraya göre tanıtmaya çalışacağım. Bu unvanları evvelâ Alfabetik sıraya göre ayıracağım ve her kısımda isimleri bulunan evliyaları da ikinci bir Alfabetik sıra takip etmek suretile daha kolayca anlaşılmasını sağlayacağım.
Evliyaların lâkablarına göre ayrımı:
1- Babalar.
2- Çelebiler.
3- Dedeler.
4- Emirler.
5- Halife.
6- Hocalar.
7- İmamlar.
8- Sultanlar
9- Şıhlar.
10- Lâkapları bulunmayanlar.

Konya’da Yatan ve BEKTAŞİ BABALARI olan Evliyalar:

A)    1 – Ak’inci (Akıncı) Baba Türbesi bugünkü Belediye Sarayının olduğu yerde idi.
        2 – Abdurrahman Baba (Şeyh).
B)     l – Balıkdar Baba.
Ç)     l – Çelikli Baba.
        2 – Çörekli Baba.
D)    3 – Diğer Çomaklı Baba.
H)    1 – Haldanı Baba (Haldan baba).
        2 – Hasan Baba.
        3 – Hulefa Baba.
        4 – Horoz Baba.
        5 – Hüseyin Baba.
I)     1 – Baba İshak (Ebu İshakı Kâzeruni) Doğumevi arkası olup asıl ismi Salih olan bir Pir yatmaktadır. Peygamberler bahsinde Salih Peygamber denilen zat olması ihtimal dahilindedir. Baba İshak Kârzeruni’de medfundur.
K)    1- Karakurt Baba Karakurt mahallesinde medfun olması ihtimali vardır.
M)    l – Mustafa Baba (Çerkeş).
N)    l – Nalıncı Baba (Belediye Sarayı ile Tekel dairesi arası) Türbesi vardı.
O)    1 – Silleli Osman Tûrabi Baba.
P)     l – Pirebi Baba (Pirabi Sultan olmak ihtimali vardır).
S)     l – Samt Baba.
        2 – Sat Baba.
        3 – Sadettin Baba.
U)    l – Ulaş Baba (Devlet Hastahanesi civarı).
Y)    l- Yağlı Baba.

Konya’da Yatan ÇELEBİ Lâkablı Evliyalar:

A)    1 – Ulu Arif Çelebi (Türbe içerisinde gömülü – Mevlâna Türbesi).
        2 – Emir Arif Çelebi.
        3 – Çelebi (Şemsettin Abit) Mevlâna Türbesi içerisinde gömülü.
        4 – Emir Alim Çelebi (Muzafferüttin) Mevlâna’nın Kerra Hatun’dan olan oğlu Türbede gömülüdür.
        5 – Alâaddin Çelebi (Mevlâna’nın Gevher Hatundan olan oğlu Türbe içinde gömülü).
        6 – Ahmet Çelebi (Yusufoğlu) Şeyh Ahmet Çelebi olup ismi Şeyhlerde vardır.
        7 – Abdi Çelebi (Mesnevihan).
        8 – Küçük Arif Çelebi.
        9 – Emir Adil Çelebi (Sultan Velet oğlu).
        10 – İlham Ali Çelebi.
B)     l-Bahattin Çelebi.
        2 – Bostan Çelebi Mevlâna Türbesi içerisinde gömülü olup bu isimde iki şahıs vardır.
C )   1 – Cemalettin Çelebi (Köprübaşı Camiini inşa ettiren).
E)     l – Mesnevihan Emir Ali Çelebi (Emir Alim Çelebi olması gerekir).
K)    l – Kıdemli Çelebi
        2 – Kuddus Çelebi.
M)    l -Mesnevihan Mahmut Çelebi.
        2-Mesnevihan Mehmet Çelebi (Hasbey Darülhuffazını inşa ettiren şahıs denilmekte ve bu eseri yanında yatmaktadır) kati bir vesika yoktur.
S)     l – Sipehsalar Çelebi (Asıl ismi Muhittin Feridun olup Mevlâna Türbesinde gömülü)
        2 – Mesnevihan Süleyman Çelebi.
Ş)     l -Şah Çelebi.
        2 – Şemsi Tebrizi.
V )   1 – Vacit Çelebi (Sultan Veled oğlu olup Türbe içerisinde gömülüdür).
        2 – Veled Çelebi (Veled îzbudak değildir).
 

DEDE Lâkabı ile Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

A)    l – Külhani Ali Dede.
        2 – Ahi Dede.
        3 – Abdülkerim Dede (Abdülkerim Mahmut Dede) mahallesi mescidi yanında gömülü.
        4 – Anber Bareş Dede. 5-Ali Dede.
B)    l – Buhtalı Dede.
        2 – Bekir Dede.
        3 – Bektaş Dede.
        4 – Babasindi Dede.
        5 – Biraderi Hüdai Dede.
        6 – Baba Musem Dede.
C)    l – Cebele Bekledi Dede.
        2 – Cameşuyi Dede.
        3 – Cemal Ali Dede (Meram: Dede bağı yanında gömülü).
D)    l – Diğer Mehmet Dede.
        2 – Diğer Halil Dede.
E)     l – Eflâk Dede (Eflâki Dede) Mevlâna Türbesi gündoğdu cihetindeki türbesinde gömülü.
        2 – Esiki Mehmet Dede.
        3 – Emveç Mehmet Dede.
        4 – Evis Dede.
F)     l – Furğan Dede (Sahipata Camii arkasında mahallesi mescidi yanı).
        2 – Faki Dede (Fakı Dede mahallesindeki türbesinde gömülü).
H)    l – Halil Dede.
        2 – Hüdai Dede.
        3 – Hamza Dede (Kutbu Nayi).
İ)     1- İnel Dede.
        2- Çullu ibrahim Dede.
K)    l – Kâşif Dede.
        2 – Künide Osman Dede.
        3 – Karakepenek Halil Dede.
        4 – Kemal Dede.
        5 – Kenan Dede.
        6 – Kilos Dede.
L)     l – Lokman Dede. M)l – Muhammed Dede.
        2 — Mülhem İbrahim Dede.
        3 – Tabak Zade Mehmet Dede.
        4 – Hacı Muharrem Dede
        5 – Mürsel Dede.
        6 – Mahmut Dede (Üçler Kabristanı karşısındaki türbesinde gömülü).
        7 – Değirmenci Zade Mehmet Dede.
        8 – Değirmenci Mustafa Dede.
O)   1 – Osman Dede.
P)    l – Potalı Dede.
R )   1 – Kapucu Rüstem Dede.
S )    1 – Hacı Sinan Dede.
        2 – Seyit Emir Dede.
        3 – Sahip Kestelli Dede
        4 – Seyit Siyavuş Dede.
Ş)     l – Şemsun Dede.
Y)     l – Yapasendi Dede.
        2 – Yahya Dede.

EMİR Lâkabı ile Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

C)    l – Emir Celâlettin (Karatay Bin Abdullah).
N)    l- Emir Nurettin (Sephavan mahallesindeki türbesinde gömülü).
S)    l- Emir Seyfettin Sungur (Gazi Alemşah Mahallesindeki türbesinde gömülüdür.)
Ş)    l- Emir Şücaettin (Şeyh Şücaettin olacak -Musalla Kabristanında gömülü).
 

EFENDİ Lakabıyla Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

B)     l – Bezirci Zade Efendi.
E)     l – Emir Efendi.
        2 – Diğer Hazreti Emir Efendi.
F)     l – Feyzi Efendi.
H)     l – Hamza Efendi.
İ)      1 – Melek İbrahim Efendi.
M)   1 – Mustafa Efendi.
        2 – Mehmet Efendi.
        3 – Muslihittin Efendi.
        4 – Muhittin Efendi.
N)    l – Nurettin Efendi. (Emir Nurettin olması ihtimal dahilinde.)
Ş)    l – Şaban Efendi.
Y)    l- Yahya Efendi.

HOCA Lâkabiyle Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar

A )   l – Hoca Abdülgaffar
       2 – Hoca Fakı Ahmet (Sultan). Alavarda yöresinde türbesinde gömülü.
C)    l – Hoca Cihan (Hacı Cihan). Hocacihan köyü yolu üzerindeki ve halk tarafından Marsiman Türbesi diye tanınan yerde gömülüdür.
F)    l- Hoca Faruk (Hacı Ferruh mahallesi mescidi civarı).
H)   l-Hoca Hasan (Erkek Lisesi civarı Verem Hastahanesi arkasındaki cami avlusunda gömülüdür.)
M)  l- Hoca Murin (Beyhekim Mahallesindeki medresesi yanında gömülü idi.)
S)   l – Hoca Selman (1956 yılında yıktmlan eski Türbe hamamını yaptıran zat).
      2 – Mesnevihan Süleyman Hoca.

HALİFE Lâkabiyle Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

A)      l – Abdi Halife
H)     l – Hasan Halife.
         2 – Hatun Halife.
K)     l – Kasım Halife. Meramda Kasım Halife Camii yanındaki türbede gömülü.
N)     l- Nazar Halife
R)     l – Ramazan Halife.

SULTAN Lâkabiyle Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

A)      l – Ahi Evran Sultan. (Kırşehir’de gömülüdür) Konya’da Ahi Evren temsil ederdi.
         2 – Akvalı Sultan.
         3 – Affan Sultan.
         4 – Hacı Ana Sultan.
         5 – Diğer Ana Sultan.
         6 – Küçük Ana Sultan.
         7 – Diğer Ali Baba Sultan.
         8 – Ali Han Sultan.
         9 – Ali Gevher Sultan.
        10 – Abdullah Rumî Çelebi Sultan.
        11 – Ana Sultan (Durunday Ana Sultan Kabristanında gömülü).
        12 – Ahi Tarik Sultan.
        13 – Abdülâziz Sultan.
        14 – Ateşbaz Veli Sultan (Aşkan yöresindeki türbesinde).
        15 – Ahi Ahmet Sultan.
        16 – Abdürrezzak Sultan.
        17 – Abdürreşit Sultan (Evdireşe yöresinde gömülü).
        18 – Ali Gav Sultan (Yeni Kız Lisesi binasının kuzeyinde gömülü).
        19 – Ak Baba Sultan.
        20 – Alim Bar Sultan.
        21 – Meşhur Alâaddin Sultan.
        22 – Abdülvehap Sultan.
        23 – Akar Dede Abdülvahe Sultan.
        24 – Ahmet Sultan. (Turgutoğlu Ahmet Bey olması da ihtimal dahilindedir).
        25 – Çul Ali Baba Sultan.
        26 – Şeh Alaman Sultan. (Kendi ismi ile tanınan mahallesindeki Türbede gömülü).
        27 – Hacı Ata Sultan.
        28 – Âşık Çelebi Sultan.
        29 – Ali Can Sultan.
        30 – Abdülvahit Sultan.
        31 – Şirvanlı Ahmet Sultan.
        32 – Köseç Ahmet Sultan.
        33 – Güzelceler Ahmet Sultan.
        34 – Şeh Ahmet Sultan.
B)       1 – Bonulu Sultan.
           2 – Şıh Betgi Sultan.
           3 – Belli Beğendi Sultan.
           4 – Pisi Baba Sultan.
           5 – Böğrükbaş Sultan.
           6 – Baba Sultan. (Kendi namiyle tanınan mahallesi türbesinde).
           7 – Bağalı Sultan.
           8 – Beğkim Sultan. (Beyğim Ali Sultan da denir. Beyhekim de olabilir).
           9 – Şıh Bedevi Sultan.
         10 -Bedber Sultan.
         11 – Hacı Beğendik Sultan.
         12 – Benaî Sultan.
         13 – Şirvanlı Berdai Sultan.
         14 – Horasan baba Sultan.
C)       l – Şeh Cemalettin Sultan.
          2 – Cihat Şene Sultan.
          3 – Cemal Ali Sultan (Cemal Ali Dede).
Ç)      l – Çelebi Sultan (Çelebiler Sultan da denir).
         2 – Çehar Şenbih Sultan.
D)    l -Demli Hüdai Sultan.
        2 -Devlet Sultan. (Mevlâna Türbesi Civarı).
        3 – Derviş Sultan.
        4 -Dökü Sultan.
E)     l -Elleliler Sultan.
        2 – Diğer Emir Sultan.
        3 – Eflaki Sultan. (Diğer risalede Eflaki Sultan yazılı, Ahmet Eflaki Dede olması büyük ihtimal dahilindedir.)
        4 – Emir Sultan.
        5 – Pir Esat Sultan (Belediye Umumi garajları arkası Mahallesi Türbesinde gömülü).
        6 – Eflâtun Sultan (Eflâki olması ihtimal dahilindedir).
        7 – Şıh Ebülhayır Sultan.
F)     l – Diğer Fakihe Sultan.
        2 – Hoca Faruk Sultan (isminden de anlaşılacağı veçhile Hoca Faruk olacak).
G)     l – Gökbaş Sultan.
        2 – Hacı Gene Sultan (Gene yöresinde gömülü).
        3 – Göktaş Sultan.
        4 – Günlü An Sultan.
        5 – Gevher Taç Sultan.
        6 – Gün Sultan.
        7 – Gümüne Sultan.
        8 – Gaip Sultan.
        9 – Hacı Geymanas Sultan. (Dereköyünde Geymanas değirmeni ile ilgili olması ihtimal dahilindedir).
        10 – Göreceğim Sultan.
H)    l – Hadaşkili Sultan.
        2 – Hatip Sersemi Sultan.
        3 – Hatırbaş Sultan.
        4 – Halil Baba Sultan.
        5 – Habil Sultan.
        6 – Hud Sultan.
        7 – Hacı Haydar Sultan.
        8 – Handan yahut Handane veya Pir Handan Sultan.
        9 – Hadi Hürrem Sultan.
        10 – Hüsam Ali Sultan.
        11 -Dos HüdaîSultan.
        12 – Hızırlık Sultan. (Hızır il yas Sultan olması ihtimali vardır. Mevlâna Türbesi dışarısı Gündoğdu ciheti Eflâki Türbesi civarında gömülü olması ihtimal dahilindedir).
        13 – Hoca Sultan.
        14 – Diğer Hatip Sultan. (Mevlâna Türbesi Kuzeyi Aşmalı Cami denilen ve halen ibadete açılı bulunan Camiinin hatıresinde gömülüdür).
İ)     1 – İlâhi Ali Sultan.
        2 – imerdos Sultan veya İmirdüş Sultan.
        3 – Iklân Sultan veya Iklâk Sultan.
        4 – Ishak Sultan.
        5 – İskender Sultan.
K)     l – Hacı Kapmaz Sultan.
        2 – Diğer Karabağrı Sultan.
        3 – Sahip Köstekli Sultan.
        4 – Kasım Sultan. (Kasım Halife olması ihtimal dahilinde).
        5 – Sultan Velet Şeh Kcrimettin Efendi.
        6 – Kılınç Arslan Sultan.
        7 – Diğer Kılmç Ali Arslan Sultan. (Eski Meram yolu üzerindeki Arslan Ali Kabristamnda yatan zat olması ihtimali var).
        8 – Karababa Sultan.
        9 – Kemer Hekim Sultan.
        10 – Karabağrı Sultan.
        11 – Karaarslan Sultan. (Karaarslan köyünde medfun olması ihtimal dahilindedir.)
        12 – Kara Kemal Sultan.
        13 – Kara Çomak Sultan.
        14 – Kalenderler Sultan. (Kalender Baba olması ihtimali olup Musalla Mezarlığı civarı Türbesinde metfundur).
        15 – Kızıl Kara Sultan.
        16 – Kesik Baş Sultan.
        17 – Kayıtlı Sultan.
        18 – Hacı Kendi Sultan.
        19 – Kemalettin Sultan.
        20 – Kalem Sultan.
        21 – Diğer Kemalettin Sultan.
        22 – Kümitine Sultan. (Diğer kayıtta Kümitne Sultan).
M)    l – Şeh Mendi Sultan.
        2 – Dev Mehmet Sultan.
        3 – Miri Dede Sultan.
        4 – Mehmet Dede Sultan.
        5 – Şah Merdan Sultan.
        6 – Baba Musa Sultan (Musa Baba olması gerekir.)
        7 – Müstecap Sultan.
        8 – Mumcu Sultan.
        9 – Şeh Molla Sultan.
        10 – Mirde Sultan.
        11 – Meyilli Sultan.
N)    l – Şah Nümde Sultan.
O)    1 – Emir Efendi Biraderi O Baba Sultan
P)     1 – Pirim Sultan.
        2 – Pirli Sultan.
        3 – Pisili Sultan (Bugünkü Belediye Umumî garajlarının olduğu yer).
        4 – Pervan Sultan.
        5 – Pirabi Sultan. (Pirebi olması gerekir – Konya’da halen bir yöre ismidir.)
R)    l – Şeh Resul Sultan. (Resul Şaz Baba) da olabilir. S)l-Semendine Sultan.
        2 – Sedirler Sultan (Sedirler mahallesinde gümülü).
        3 – Şah Sultan.
        4 – Cinan Ali Sultan.
        5 – Sadaka Sultan.
        6 – Seyit Dürü Sultan.
        7 – Seyitler Sultan. (Diğer risalede Seyit Sultan).
        8 – Sarı Yakup Sultan.
        9 – Sereten (Serdan) Sultan.
        10 – Selim Sultan (Selim Sultan yöresi ismini buradan alıyor).
        11 – Sırçalı Sultan.
        12 – Mir Sultan Biraderi Seyit Sultan (Sahipata türbesinde medfun olduğu tahmin ediliyor).
        13 – Sürmeli Sultan
        14 – Seyit İsa Sultan.
        15 – Sipahi Sultan.
        16 – Sıracettin Sultan.
Ş)     l – Şemedan Sultan.
        2 – Şaban Fena Sultan.
        3 – Şahitler Sultan (Bugünkü Büyük Otelin bulunduğu yerde medfundur).
        4 – Şerafettin Sultan (Şeref Sultan).
        5 – Şehitler Sultan (Anıt Civarı Belediye Evleri yerinde gömülü).
        6 – Şem’un Sultan.
        7 – Şemsi Bederi Sultan.
T)     1 – Teğani Sultan.
        2 – Tirian Sultan.
        3 – Torun Sultan.
        4 – Tosum Sultan (Bir risalede Teslim Baba kaydı vardır).
        5 – Traşhan Sultan (Bir risalede Halka Traş Sultan yazılı diğerinde Halife Tıraş Sultan yazılıdır).
        6 – Tavus Baba Sultan (Mehmet Hindi olup Meram’da Hasbey Camii gün batısındaki türbesinde gömülüdür).
        7 – Tak Takılı Sultan.
        8 – Baba Tire Sultan.
U-Ü) l – Uffan Sultan.
        2 – Ulvi Sultan (Hükümet binasının gün batısındaki türbesinde gömülüdür).
        3 – Üçler Sultan (Malûm Üçler Kabristam Mevlâna Türbesi ciheti giriş kapusu solunda gömülüdürler).
        4 – Ulubeyildi Sultan (ölü Benledi veya Bekledi mahalesinde olması ihtimali).
Y)    l – Baba Yeter Sultan. (Bir risalede Yeterğan Sultan yazılı).
        2- Yediler Sultan (Bugünkü Yediler Mezarlığında değil de Konak Oteli arkasındaki o adanın olduğu yer kabristanında gömülü).
        3- Yunus Sultan (Yunusoğlu Mahallesinde oliıp kalkmış bulunan kabristanda gömülü).
        4 – Hacı Yan Sultan.
        5 – Yöğrek Sultan.
Z)     l – Zati Baba Sultan.
        2 – Zevle Sultan (Halen bu isimle bilinen Mahallesi Türbesinde gömülü).
        3 – Zöhre Afitap Sultan.
 

ŞIH Lakabiyle Tanınan ve Konya’da Yatan Evliyalar:

A)     l – Şıh Abdülhamit (Babı aksaray mahallesinde Kümbetli Mescidi civarı ve halen harap vaziyette bulunan türbesinde gömülü olup Pinti Hamit Türbesi olarak tanınır).
        2 – Trabzonlu Şeh Ahmet Dede (Mevlâna Türbesi hatıresinde gömülü).
        3 – Şeh Ahmet Geylâni.
        4 – Diğer Şeh Ali.
        5 – Şeh Alâaddini Buhari.
        6 – Diğer Şeh Ali Cemalettin.
        7 – Ezeli Şeh Abdurrahman Efendi.
        8 – Şeh Abdülkadir Bahcerani.
        9 – Şeh Ali Efendi.
        10 – Şeh Abdi Efendi.
        11 – Şeh Abdülhay Efendi.
        12 – Şeh Ahmet Efendi (Ahmet Efendi hamamları mütevellisi).
B)     l-Şeh Burhanettin (Burhanettin Dede). Burhandede mahallesi türbesinde gömülüdür.
C)    l – Şeh Cemalettin.
E)     l – Şeh Ebubekir.
        2 – Şeh Evhadettini Kirmani.
H )   1 – Şeh Hüsamettin.
        2 – Şeh Halili Maraşi (Musalla Kabristanında gömülü).
        3 – Şeh Hasan.
İ)     1 – Şeh İslâm Efendi.
K)    l – Şeh Kerimettin Sultan Velet (Diğer risalede Şeh Kerimettin Erdem Şah yazılı Alâaddin Camii türbesinde gömülü).
        2 – Şeh Kerimettin (Beğtimuroğlu). Sultan Valed’in hocası olup türbede gömülü.
M)    l – Şeh Mazhar.
        2 – Şeh Mümin Halife.
        3 – Şeh Münciittin Efendi.
        4 – Şeh Mardini (Murdini).
        5 – Şeh Mehmet.
        6 – Şıh Muhammet Efendi.
        7 – Şeh Mazhar Cemal’ullah.
O)    1 – Şıh Osman Rumi Kavsi rical (Osman Rumi mahallesi türbesinde gömülü). S)l-ŞehSinaburi.
        2 – Şeh Seracettin.
        3 – Şeh Selâhattini Zerkubi (Mevlâna Türbesi içinde gömülü).
        4 – Şeh Sinan.
        5 – Şeh Sadrettini Kunevi. Askerî Hastahane arkası Camii yanında gömülü.
        6 – Şeh Sefer Hüdai.
Ş)     l – Şeh Şücaettini Kirmani. (Musalla Kabristanında gömülü).
        2 – Şeh Şemsettin.
T)    l- Şeh Taccttin Ahmet Efendi. (Dede Bahçesi kuzeyinde gömülü).
 

Lakabları bulunmayan ve isimleri üzerine tanınan Konya’da Yatan Evliyalar:

A)     l – Abdullah Rumi.
        2 – Âşık Resul.
        3 – Ali Aliler.
        4 – Ahmet Bey (Turgutoğlu türbesinde gömülü idi).
B)    l – Beyhekim (Nahçıvanlı Tabib Ekmelüddin). Mescidi yanındaki türbede yattığı rivayet olunur.
        2 – Bağdat Hatun (Turgutoğlu türbesinde gömülü idi).
C)     l – Hazreti Mevlâna Celâl etlini Rumî.
D)     l – Durakfakı (Durak Ahmet Fakı konusunda görüldü ve yazıldı).
E)     l – Ebu İshak Kazruni. (Doğumevi arkasındaki türbede gömülü olduğu söylenir).
F)     1 – Ferhuniyc (Ferhunbey)i. Ferhuniye mahallesindeki türbede gömülü.
        2 – Fahrinisa (Fahrinisa mahallesindeki türbesinde gömülü).
G)     l – Genç Arslan.
        2 – Güzelceler Ahmet Sultan.
        3 – Gazi Alemşah (Kadı Kalemşah, mahallesi türbesinde gömülü).
H)     l – Hacı Fettah ve Abdullah Çavuşlar (Şehit olmuşlardır, Hacı Fettah kabristanında gömülüdür).
        2 – Hundi Hatun (Turgutoğlu türbesinde gömülü).
K)     l – Kazaz Âşık.
        2 – Küzsa Hatun.
M)     l – MursilEsfak.
N)     l – Nefise Hatun (Turgutoğlu türbesinde medfun)
P)     l – Post Puşiler.
S)     l – Selim Ana.
        2 – Sultan Hatun (Turgutoğlu türbesinde gömülü).
        3 – Siyah Puş Veli (Piri Mehmet Paşa Camii yanındaki türbede gömülü).
Ş)    l – Şemsettin Ahmet Bazırçani.
T)    l – Tukel Husam.
U)    l – Ulu Hatun.
Y)    l – Yabanoğlu.
        2 – Yedi Kızlar (Sedirler Yediler kabristanında olması ihtimali).
Hicri 1285, Milâdi 1869 tarihli Konya Vilâyet Salnamesini (Yıllığı) tetkik edildiği zaman Konya Şehrinde 23 adet Evliya ismi kayıtlı olduğunu görüyoruz ki biz bu kitapçıkta onların hepsinden bahsettik, orada Kazalarda yatan evliyalan da bazı noksaniyle şöyle gösteriyor:
1- Akşehir’de: Hoca Nasrettin (Burada Seyit Mahmudu Hayrani ve Baba Nimeti gösterilmemiştir.)
2 – Seydişehir’de: Seyit Harun Veli
3 – Beyşehirde: Seyit Cemalcttin
4 – Göçü Nahiyesinde: Yatağan Mürsel
5 – Hadim’de : Mehmet Saidi Hadimi
6 – Karaman’da: Şıh Alâaddini Rumi, Yunus Emre Veli, Mader Mevlâna Ereğli ve diğer kazalarda bulunan evliyalardan bahsetmiyor, ancak bu tarihden sonra çıkarılan Vilayet Salnamelerinde ilâveler yapıldığı görülüyor.
Konya’da yatan Evliyalar kısmıda burada bitmiş oluyor, ayrılan kısımlara göre umumî bir cetvelle bunların kısım ve genel adedini de öğrenmiş olalım:
 

BölümüAdedi
Babalar23
Çelebiler24
Dedeler53
Emirler4
Efendi13
Hoca8
Halife6
Sultan180
Şıh39
Lâkapsız29
Genel Toplam379

 

KONYA’DA YATAN PEYGAMBERLER VE EVLİYALAR

 SELÇUK ES

CAN KİTABEVİ KONYA

Basım Yılı – Şubat 1994

Paylaşabilirsiniz...